درمان ناباروری با لاپاراسکوپی

برای بررسی دقیق‌تر مشکلات ناباروری یا تشخیص و درمان عوارضی مانند چسبندگی، فیبروئید، عفونت یا آندومتریوز که ممکن است باعث ناباروری شده باشد، از جراحی لاپاراسکوپی استفاده می‌شود. لاپاراسکوپی نسبت به سایر روش‌های جراحی کم‌هزینه‌تر است و دوران بهبود آن نیز سریع‌تر است. در این مطلب می‌توانید با چگونگی عمل لاپاراسکوپی برای تشخیص و درمان مشکلات ناباروری و مراقبت‌های پس از آن آشنا شوید.

لاپاراسکوپی اغلب بعد از مراحلی مانند آنالیز اسپرم، عکس‌ برداری، ارزیابی تخمدان ‌ها و مراحل تخمک‌ گذاری انجام می ‌َشود. اگر اشکالی در روند تخمک‌ گذاری وجود داشته باشد لاپاراسکوپی کمکی به درمان ناباروری نمی ‌کند.

لاپاراسکوپی

لاپاراسکوپی نازایی کمک به تشخیص و درمان نازایی می نماید جراحی لاپاراسکوپی به عنوان روش تشخیص و درمان بیماری های رحم  می باشد. کاربرد دیگر. لاپاراسکوپی در فرآیند آنالیز اسپرم، بررسی تخمدان ها و مراحل تخمک گذاری صورت می گیرد.

در صورتی که لاپاراسکوپی در مراحل ابتدایی ارزیابی باشد بهترین روش برای درمان ناباروری می باشد. وقتی ناباروری در مراحل پیشرفته تر باشد از جمله اختلالات تخمک گذاری لاپاراسکوپی کمکی به درمان نمی کند . لاپاراسکوپی می تواند با درمان اختلالات آندومتریوز، بیماری التهابی لگن و دردهای لگنی به درمان نازایی کمک کند. همچنین قابلیت انجام همزمان با جراحی دیگری مانند  هیستروسکوپی را دارد.

جراحی لاپاراسکوپی با ایجاد برش های کمی در ناحیه زیر ناف انجام می شود. ابزاری که وارد شکم می شود لوله مانند بوده و دارای سر تلسکوپی می باشد که از مناطق مورد بررسی عکس می گیرد. این جراحی نسبت به جراحی لاپارامی کمتر زمان برده و به دلیل ایجاد برش های کمتری سریع تر بهبود می یابد.

لاپاراسکوپی یک عمل جراحی ساده و کمتر تهاجمی است که در آن با ایجاد یک یا چند برش کوچک روی شکم و وارد کردن یک ابزار به نام لاپاراسکوپ که دارای چراغ و دوربین است، اندام‌های داخل حفرۀ شکم یا اندام لگنی بررسی می‌شود. از لاپاراسکوپی می‌توان برای پیدا کردن و درمان عارضه‌هایی نظیر کیست، چسبندگی، فیبروئید، تشخیص آندومتریوز و عفونت استفاده کرد که ممکن است باعث ناباروری شده باشد. همچنین پزشک هنگام عمل لاپاراسکوپی می‌تواند در صورت نیاز، مشکل را درمان یا بافت‌های مورد نظر را خارج کند. در مواردی که پزشک نتوانسته ‌است از طریق آزمایش‌ها یا هیستروسکوپی مشکل ناباروری را تشخیص دهد، ممکن است برای بررسی بیشتر لاپاراسکوپی را توصیه کند.

چه زمانی روش لاپاروسکوپی توصیه می شود؟

لاپاروسکوپی اولین روش درمانی برای ناباروری نیست. پزشک شما ممکن است این روش را پس از آزمایش روشهای مختلف دیگر یا پیشنهاد سایر گزینه های ناباروری توصیه کند. در اینجا برخی از دلایلی که ممکن است پزشک به شما لاپاروسکوپی را پیشنهاد کند؛ توضیح می دهیم:

وجود بارداری خارج رحمی که یک وضعیت کشنده است.

اگر پزشک نسبت به وضعیت شما، مشکوک به چسبندگی لگن یا بیماری التهابی لگن باشد.

تشخیص آندومتریوز متوسط یا شدید.

لاپاراسکوپی در درمان ناباروری

درد و ناراحتی هنگام رابطه زناشویی

درد و گرفتگی شدید در دوره عادت ماهانه

در بسیاری موارد، پزشک ممکن است در طول عمل جراحی لاپاروسکوپی مشکل را درمان کند (البته نه در همه موارد).

لاپاروسکوپی برای موارد زیر نیز کاربرد دارد؛ این موارد از دلایل ناباروری محسوب می شود:

اگر سندرم تخمدان پلی کیستیک PCOS دارید.در چنین حالتی ممکن است پزشک شما درمان تخمدان را توصیه کند. سندرم تخمدان پلی کیستیک مانع تخمک گذاری می شود. برای اصلاح این موضوع، پزشک شما ممکن است در نقاط مختلف تخمدان ها حفره ایجاد کند. بد نیست بدانید که هیستروسکوپی رحم بعنوان یکی از بخش های دستگاه تناسلی زنان مهمترین نقش را در باروری ایفا می کند

اگر فیبروئیدی دارید که باعث درد شدید یا انسداد در لوله های فالوپ می شود (که در حفره رحم نیز تأثیر دارد).

اگر کیست تخمدان دارید که لوله های فالوپ را مسدود کرده و باعث درد شدید می شود. در بعضی موارد، پزشک شما حتی ممکن است با سونوگرافی و استفاده از یک سوزن کیست را تخلیه کند. با این وجود، برداشتن یا تخلیه کیست های بزرگ آندومتر ممکن است بر ذخایر تخمدان شما تأثیر منفی بگذارد.

در صورتی که رسوب آندومتر علت ناباروری باشد. در حالی که برخی پزشکان تصور می کنند که برداشتن رسوب ها احتمال بارداری را بهبود می بخشد، برخی دیگر می گویند که فقط در صورت ایجاد درد و ناراحتی شدید باید رسوب ها را از بین برد.

در صورت مسدود شدن لوله های فالوپ. میزان موفقیت لاپاروسکوپی در درمان ناباروری از طریق ترمیم لوله تا حد زیادی متفاوت است.

اگر شما می خواهید بعد از انجام لاپاراسکوپی؛ لقاح آزمایشگاهی IVF انجام دهید، پزشک ممکن است توصیه کند که این روش را انجام ندهید و فقط روش آی وی اف را انجام دهید.

در صورتی که پزشک شما به هیدروسالپینکس مشکوک باشد که در آن لوله فالوپ نوع خاصی از انسداد را ایجاد کرده باشد؛ پزشک شما ممکن است با این جراحی بخواهد لوله را جدا کند.

منبع : هیستروسکوپی دکتر سروی

لاپاراسکوپی چیست مزایا و معایب

لاپاراسکوپی چیست مزایا و معایب

لاپاراسکوپی یک متد تشخیصی / درمانی است که از سال ۱۹۰۰ م. متداول شد. از آن زمان تا اکنون پیشرفت‌های چشمگیری در عرصه پزشکی داشته است. در این روش وسیله باریکی بنام لاپاروسکوپ از طریق ایجاد برش کوچکی وارد بدن شده و امکان مشاهده و در صورت لزوم عمل جراحی را بدون نیاز به ایجاد برش های بزرگ فراهم می آورد.(درون بینی)

لاپاراسکوپی می‌تواند برای تشخیص، درمان و یا هر دو مورد استفاده قرار گیرد.

لاپاروسکوپی تشخیصی برای بررسی طیف گسترده ای از اختلالات مفید است. می توان از آن برای ارزیابی اختلالات کبدی ، تومورها و سایر توده های شکمی ، دردهای حاد و مزمن شکم ، تروما ، بدخیمی اندامهای داخلی حفره شکمی (مانند لوزالمعده، آپاندیس، معده ، روده کوچک و روده بزرگ، کیسه صفرا) ، کیست و غیره استفاده نمود.

لاپاراسکوپی بویژه در درمان بیماریها و اختلالات مرتبط با رحم و تخمدان(همچون کیست، میوم رحم ، رفع چسبندگی لوله ها و …)، تشخیص و درمان ناباروری، همچنین ترمیم افتادگی لگن، درمان بی اختیاری ادراری و رفع فقدان کنترل مثانه کاربرد دارد.

لاپاراسکوپی چیست؟

امروزه برای بیشتر عمل های جراحی که در ناحیه شکم و قفسه سینه لازم است، عمل لاپاروسکوپی می تواند اولین انتخاب باشد مگر آن که انجام این عمل برای بیماری غیرقابل انجام باشد، مانند بیمارانی که شیمی درمانی یا رادیوتراپی می شوند.

این روش کم ‌خطر و کم تهاجمی با ایجاد برش‌های کوچکی روی پوست انجام می گیرد. در این روش از ابزاری به نام لاپاراسکوپ به منظور تصویربرداری تشخیصی از داخل بدن بیمار استفاده می ‎شود.

لاپاراسکوپ در واقع تیوب بلند و طویلی است که در ابتدای آن دوربین کوچک و با رزولوشن بالا قرار گرفته است. با ایجاد برش‌های کوچک بر روی شکم بیمار، لاپاراسکوپ وارد بدن وی می‌شود و دوربین تصاویر را به یک مانیتور ویدیویی ارسال می ‌کند.


تفاوت جراحی باز با لاپاراسکوپی

در گذشته جهت جراحی برشهای بزرگی در ناحیه شکمی یا قفسه سینه ایجاد می شد. که عمل باز اطلاق می گردید.دارای نقاط ضعف و عوارضی بود.

به دلیل دستکاری و در معرض هوا قرار گرفتن روده ها و احشا، در اغلب موارد پس از عمل باز، چسبندگیهای وسیع داخل شکمی ایجاد شده و گاها باعث انسداد روده و عوارض جدی می شود. به گونه ای که ۳۰% بیمارانی که تحت این جراحی ها قرار می گیرند. در طی ۱۰ سال، به عمل های مجدد جهت برطرف شدن این چسبندگی ها نیاز پیدا می کنند.

از آنجا که طول زخم جراحی در عمل باز بیشتر است، احتمال عفونت زخم و جوش نخوردن در این جراحی ها زیاد است.

احتمال عدم جوش خوردن کامل و مناسب محل برش جراحی و ایجاد انواع فتق های جدار شکم وجود دارد.(این مورد در ۲۰ درصد جراحیهای باز اتفاق می افتد.)

از آنجا که در عمل جراحی باز برگشت روده ها و جوش خوردن زخم جدار حدود یک هفته تا ۱۰ روز طول می کشد، بیمار چندین هفته نمی تواند سر کار و فعالیت عادی روزمره حاضر شود.

هرگونه برش، تنها دسترسی به قسمتی از شکم را ممکن می سازد(بخصوص در افراد چاق) لذا همواره قسمت هایی وجود دارد که خارج از دید مستقیم و دسترس جراح می باشد نظیر محل اتصال مری به معده و زیر دیافراگم و اعضا لگنی در برش خط وسط بالای شکم.

تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز

تفاوت بارز لاپاراسکوپی با عمل باز در نوع برش هایی است که در حین جراحی ایجاد می شود.

در جراحی باز برای آنکه جراح دید کافی برای عمل داشته باشد برشی به اندازه ۱۵ تا ۳۰ سانتیمتر روی شکم بیمار ایجاد می کنند در حالیکه در جراحی لاپاراسکوپی فقط یک تا ۳ برش کوچک نیم تا یک سانتیمتری بوجود می آید که به سرعت قابل بهبود است و نیاز به بستری شدن طولانی مدت بیمار نیست. در این جراحی برش های کوچک به معنی این است که مدت زمان لازم برای بازسازی محل تیغ جراحی بسیار کوتاه بوده و بهبودی سریع اتفاق می افتد. در بیشتر موارد بیماران می توانند حداکثر پس از مدت یک هفته بعد از جراحی به فعالیت های طبیعی خود باز گردند چرا که درد پس از عمل کاهش و زخم های کوچک بهبود یافته است. بهتر است مطلب اندومتریوز چیست؟ را نیز بخوانید.

همچنان که ذکر کردیم مهم ترین تفاوت این دو روش جراحی، زخم های کوچکتر در لاپاراسکوپی است.

از آنجایی که زخم ها کوچکتر هستند و عمل دقیق تر انجام شده لذا درد بیمار بسیار کمتر است.

به دلیل تمامی موارد گفته شده عوارض پس از عمل بیمار بسیار کم است و بیمار خیلی سریع تر در حدوده ۲ تا ۳ روز بعد می تواند به فعالیت های عادی خود برگردد.

منبع:  لاپاراسکوپی دکترفاطمه سروی